ปลาดาวหรือที่เรียกกันในภาษาอังกฤษว่า “Sea star” เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังประเภทครัสเตเชียน (Crustacea) ที่พบได้ทั่วไปในมหาสมุทร
มีรูปร่างโดดเด่นเป็นดาวห้าแฉก ซึ่งบางชนิดอาจมีแขนมากกว่าห้าแขนด้วยซ้ำ
นอกจากรูปร่างที่แปลกตาแล้ว ปลาดาวยังมีคุณสมบัติพิเศษอีกหลายอย่าง เช่น ความสามารถในการงอก limb ใหม่เมื่อเสียหาย และการกินอาหารแบบกลับหัว
**
- รูปร่างและโครงสร้าง**
ปลาดาวมีขนาดแตกต่างกันไปตั้งแต่ไม่ถึง 1 เซนติเมตร จนถึงมากกว่า 50 เซนติเมตร ตัวของมันประกอบด้วยแผ่นสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่เชื่อมต่อกันเป็นรูปดาวห้าแฉก โดยแต่ละแขนจะมีท่อร้อยน้ำ (Water vascular system) อยู่ด้านใน
ท่อร้อยน้ำนี้มีหน้าที่ในการลำเลียงสารอาหารไปยังส่วนต่างๆของร่างกาย และช่วยให้ปลาดาวเคลื่อนไหวได้
2. ความสามารถในการงอก limb ใหม่
ความสามารถในการงอก limb ใหม่ (Regeneration) เป็นหนึ่งในคุณสมบัติที่น่าทึ่งที่สุดของปลาดาว หากแขนของปลาดาวถูกตัดขาดไป
มันสามารถงอกแขนใหม่ขึ้นมาได้อย่างสมบูรณ์ภายในไม่กี่สัปดาห์
กระบวนการนี้เกิดขึ้นเนื่องจากเซลล์ของปลาดาวมีศักยภาพในการแบ่งและสร้างเนื้อเยื่อใหม่ได้
ความสามารถในการงอก limb ใหม่นี้ทำให้ปลาดาวมีความอยู่รอดสูง และสามารถรับมือกับภัยคุกคามจากสัตว์นักล่าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3. การกินอาหารแบบกลับหัว
ปลาดาวเป็นสัตว์กินเนื้อที่กินหอย, กุ้ง, หอยนางรม, และสัตว์ทะเลอื่นๆ
มันจะใช้แขนของตนยึดเหยื่อไว้ จากนั้นก็จะยื่นกระเพาะอาหารออกมาจากปากเพื่อย่อยเหยื่อภายในตัว
กระบวนการนี้เรียกว่าการกินอาหารแบบกลับหัว (Evertion)
4. การสืบพันธุ์
ปลาดาวสามารถสืบพันธุ์ได้ทั้งแบบ 无性 (Asexual reproduction) และแบบ有性 (Sexual reproduction)
ใน การสืบพันธุ์แบบไม่มีเพศ
ปลาดาวจะแบ่งเซลล์ของตนเองเป็นสองส่วน
แต่ละส่วนจะเจริญเติบโตจนกลายเป็นปลาดาวตัวใหม่
ใน การสืบพันธุ์แบบมีเพศ
ปลาดาวจะปล่อยไข่และน้ำเชื้อลงในน้ำ
ไข่ที่ได้รับการผสมแล้วจะฟักเป็นตัวอ่อน
ตัวอ่อนจะเจริญเติบโตจนกลายเป็นปลาดาวตัวเต็มวัย
5. ชนิดของปลาดาว
มีชนิดของปลาดาวมากกว่า 2,000 ชนิดทั่วโลก
แต่ละชนิดจะมีลักษณะที่แตกต่างกันไป
ตารางด้านล่างแสดงตัวอย่างของบางชนิดของปลาดาว:
ชื่อภาษาอังกฤษ | ชื่อภาษาไทย | ลักษณะเด่น |
---|---|---|
Asterias rubens | ปลาดาวสีแดง | มีแขนห้าแฉกและสีแดงสด |
Pisaster ochraceus | ปลาดาวสีเหลือง | มีแขนห้าแฉกและสีเหลืองอ่อน |
Linckia laevigata | ปลาดาวลายกระดำกระหว่าง | มีแขนห้าแฉกและมีลวดลายเป็นจุดสีดำ |
6. สถานะอนุรักษ์
ปลาดาวส่วนใหญ่ไม่ได้อยู่ในสถานะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์
อย่างไรก็ตาม การทำลายสิ่งแวดล้อม การจับสัตว์ทะเลเกินควร และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอาจเป็นภัยคุกคามต่อประชากรของปลาดาวในอนาคต
สถานที่ | ปลาดาว | ความเสี่ยง |
---|---|---|
ทะเลแคริบเบียน | Asterias rubens | ต่ำ |
มหาสมุทรแปซิฟิก | Pisaster ochraceus | ต่ำ |
อินโดนีเซีย | Linckia laevigata | ปานกลาง |
7. การดูแลปลาดาวในบ้าน
สำหรับผู้ที่สนใจอยากเลี้ยงปลาดาว
ควรทำการวิจัยอย่างละเอียดก่อน
เพราะปลาดาวต้องการสภาพแวดล้อมที่เฉพาะเจาะจง
เช่น น้ำเค็มที่มีอุณหภูมิและความเค็มเหมาะสม
การเลี้ยงปลาดาวที่บ้านเป็นงานที่ท้าทาย
แต่ถ้าดูแลอย่างถูกต้อง
ก็จะได้เห็นความงามและความพิเศษของสัตว์ทะเลชนิดนี้
**
ปลาดาวถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความคงทนและความสามารถในการฟื้นตัว
การศึกษาปลาดาวจะช่วยให้เราเข้าใจระบบนิเวศทางทะเล และกระบวนการที่น่าอัศจรรย์ของธรรมชาติได้ดีขึ้น**